Architektura warszawskiej Pragi
Praga – centralna część prawobrzeżnej Warszawy (leżąca na wschód od Wisły), stanowiąca przed 1791 oddzielne miasto. Potocznie nazwą tą określa się znacznie większy obszar, a niekiedy nawet całą prawobrzeżną część stolicy, co zdaniem varsavianistów nie jest prawidłowe. Historyczna Praga była osadą, leżącą nad Wisłą naprzeciwko Starego Miasta i Mariensztatu, wzmiankowaną po raz pierwszy w 1432 r. Jej nazwa oznacza miejsce wcześniej porośnięte lasem, wyprażone (wypalone) pod zasiewy.
10 lutego 1648 r. król Władysław IV Waza nadał Pradze prawa miejskie. Centrum miasta znajdowało się w rejonie dzisiejszego Parku Praskiego i Ogrodu Zoologicznego, po ówczesnym praskim ratuszu pozostała do dziś nazwa ul. Ratuszowej. Jedynym zachowanym zabytkiem z tego czasu jest Kaplica Matki Boskiej Loretańskiej.
W 1791 r. Pragę przyłączono do Warszawy na mocy ustawy Prawo o miastach, znoszącej wszelkie jurydyki, a uchwalonej przez Sejm Czteroletni. Odtąd stanowi ona część Warszawy.
W XVII, XVIII i XIX wieku Praga była wielokrotnie niszczona i palona (m.in. w trakcie potopu szwedzkiego), szturmu Suworowa i rzezi Pragi (4 listopada 1794), przy budowie fortyfikacji podczas wojen napoleońskich, następnie w czasie powstania listopadowego (bitwa pod Olszynką Grochowską i Wawrem). Podczas II wojny światowej zniszczono wiele zakładów przemysłowych, ale zachowało się tu więcej niż w lewobrzeżnej Warszawie budynków mieszkalnych. W 1961 roku zburzono ocalałą z czasów wojny okrągłą synagogę.
W II wojnie światowej Praga nie uległa tak dużym zniszczeniom jak lewobrzeżna część Warszawy – powstanie warszawskie trwało tu krótko, a w kilka tygodni później na Pragę wkroczyły oddziały Armii Czerwonej i Wojska Polskiego. Już jesienią 1944 miały tu swe tymczasowe siedziby nowe władze. W kolejnych latach na Pradze zlokalizowano jedne z największych zakładów przemysłowych w Warszawie – Fabrykę Samochodów Osobowych oraz zbudowano Stadion Dziesięciolecia.
Jednak przez kolejne dziesięciolecia Pragę zaniedbano. Brakowało inwestycji w infrastrukturę mieszkaniową (do dziś można tu znaleźć budynki z widocznymi zniszczeniami wojennymi), kulturę (nieliczne teatry i kina), komunikację (brak obwodnicy śródmieścia – planowanej od dawna trasy Tysiąclecia – powoduje dotkliwe korki na ul. Targowej, stanowiącej trzon komunikacyjny centralnej części Pragi, oraz na mostach spowodowane niedostatkiem przepraw mostowych). Skutkiem tych niedostatków są m.in. niższe ceny nieruchomości po prawej stronie Wisły.
Praga ma też opinię dzielnicy zaniedbanej socjalnie, zamieszkanej przez ludność gorzej wykształconą, uboższą. Potwierdzają to statystyki dotyczące wyników uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Jednocześnie w tej części miasta zachował się przez długie lata specyficzny praski folklor (zwyczaje mieszkańców zauważalne m.in. w ubiorze, handel na Bazarze Różyckiego, kapliczki na podwórkach kamienic itp., stosunkowo dużo tradycyjnych zakładów rzemieślniczych).
Dopiero w ostatnich latach przybyło na Pradze inwestycji: część budynków poddano rewitalizacji, rozpoczęto budowę II linii metra, prowadzona jest modernizacja linii tramwajowych. Praga zaczęła cieszyć się zainteresowaniem artystów i turystów – powstało tu wiele galerii i małych lokali gastronomicznych, w nowych budynkach coraz chętniej osiedlają się nowi mieszkańcy.
Informacja pochodzi ze strony http://pl.wikipedia.org/wiki/Praga_(Warszawa).
Autorzy tekstu:
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Praga_%28Warszawa%29&action=history.
Zdjęcia prezentowane w poniższej galerii zostały wykonane przez Dawida Rychtę.
